Siyasetname

Selçuklu Sultanı Melikşah, döneminin devlet adamlarından devlet yönetimiyle ilgili tavsiyeler içeren kitap yazmalarını ister. Yazılan kitapların içerisinden en beğenileni Sultan Alparslan ve Sultan Melikşah dönemlerinde yaklaşık 30 yıl vezirlik yapmış, devlet yönetiminde adından sıkça söz ettirmiş, disiplin ve sert devlet yönetimiyle dikkat çekmiş İranlı devlet adımı Nizamülmülk'ün kitabı olur.

Nizamülmülk bu eserinin ilk bölümünde sultana derin övgüler dizdikten sonra devlet yönetimiyle ilgili tecrübelerini 50 fasılda anlatacağını yazar ama kitap 51 fasıldan oluşur. Her bölümde konuyu ilgilendiren hikayelere ve hadislere yer verir. Genel hatlarıyla sultanın karar alırken nelere dikkat etmesi, halkına ve askerlerine nasıl davranması gerektiği gibi konular üzerinde durur. Bunun yanında kendi döneminde varlık gösteren Batıni, Karmati ve Rafizi gibi dini grupların nasıl ortaya çıktıklarını, İslam dinine nasıl zarar verdiklerini ve bu gruplarla neden mücadele edilmesi gerektiği üzerinde ayrıntılı durur.

Kitap kendi dönemi için mükemmel bir rapor özelliği taşır. Günümüz okurları içinse 30 yıl hüküm sürmüş bir vezirin yönetim anlayışını yansıtır.